Aan de omvang van brandcompartimenten worden eisen gesteld in het Bouwbesluit 2012 om te voorkomen dat een brand onbeheersbaar wordt. Deze eisen staan beschreven in verschillende normen, zoals de NEN6060. Maar wat schrijft deze NEN hierover eigenlijk voor? En geldt dit voor nieuwbouw of bestaande bouw? We duiken deze maand met onze nieuwste kennispublicatie in de materie van brandveiligheid van grote brandcompartimenten.
Conform het Bouwbesluit moeten nieuw te bouwen industriegebouwen worden ingedeeld in brandcompartimenten met een maximale omvang van 2.500 m². In bepaalde gevallen is het niet haalbaar of wenselijk om aan deze eisen te voldoen. Dit kan te maken hebben met de aard van de werkzaamheden die in een bouwwerk worden uitgevoerd of de wensen die de eigenaar of gebruiker heeft. Op basis van gelijkwaardigheid bestaat de mogelijkheid om van voorschriften zoals omschreven in het Bouwbesluit af te wijken. Een gelijkwaardigheidsvoorstel moet conform artikel 1.3 worden ingediend bij het bevoegd gezag ter accordering. Indien de gelijkwaardigheid wordt gehonoreerd door het bevoegd gezag, kan gebruik worden gemaakt van de aangevraagde gelijkwaardigheid.
Omvang van brandcompartimenten conform het Bouwbesluit
Brandcompartimenten dienen wat betreft omvang te voldoen aan de prestatie-eisen die gesteld worden in de artikelen 2.83 (nieuwbouw) of 2.89 (bestaande bouw). Indien het nieuwbouwniveau wordt aangehouden, mag de omvang van een brandcompartiment maximaal 500 m², 1.000 ² of 2.500 m² zijn. Welke omvang aangehouden dient te worden is afhankelijk van de gekozen en/of aanwezige gebruiksfunctie(s). Vanuit het niveau bestaande bouw betreffen deze grenswaarden 1.000 m², 2.000 m² of 3.000 m².
Zoals benoemd mag een bouwwerk afwijken van de voorschriften, zoals deze zijn opgenomen in de hoofdstukken 2 t/m 7 van het Bouwbesluit 2012, indien op een andere wijze ten minste eenzelfde mate van veiligheid, bescherming van de gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en bescherming van het milieu wordt geboden als is beoogd met deze voorschriften waarvan wordt afgeweken. De aanvrager is in beginsel niet geboden aan voorschriften om een gelijkwaardigheidsvoorstel op te stellen, echter zijn er gelijkwaardigheden (methoden) die regelmatig worden gebruikt om deze gelijkwaardigheid aan te tonen.
NEN 6060
De NEN 6060 is zo’n methode. Deze norm wordt in veel gevallen gebruikt als bepalingsmethode om bij ‘grote brandcompartimenten’ (groter dan het Bouwbesluit voorschrijft) te onderbouwen dat er sprake is van een gelijkwaardige mate van brandveiligheid. Deze NEN (uitgegeven in 2015) is de “vervanger” van de ‘Methode Beheersbaarheid van Brand 2007’ en wordt in de markt veelal een ‘vuurlastberekening’ genoemd.
De NEN 6060 biedt een viertal maatregelpakketten die te beschouwen zijn als gebaande wegen ter motivering van gelijkwaardigheid voor de omvang aangaande ‘te grote brandcompartimenten’. Deze maatregelpakketten voor beperking van uitbereiding van brand bestaan uit verschillende elementen: bouwkundige, installatietechnische en organisatorische, waaronder een gebruiksbeperking die gerelateerd is aan de totale vuurlast in het brandcompartiment.
Op basis van de aanwezige permanente en variabele vuurlast kan worden bepaald welke omvang een brandcompartiment maximaal mag omvatten. Ook wordt de WBDBO (weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag) op basis van de vuurbelasting bepaald. Deze WBDBO kan oplopen tot 240 minuten, daar waar het Bouwbesluit 2012 een maximale WBDBO tussen brandcompartimenten van 60 minuten voorschrijft.
Ook geeft de NEN 6060 een aantal maatregelpakketten (A t/m F) waarmee de maximaal toelaatbare loopafstand binnen een subbrandcompartiment kan worden verlengd. Dit is slechts mogelijk indien het subbrandcompartiment voldoet aan bepaalde voorwaarden, mogelijk in combinatie met compenserende maatregelen die getroffen moeten worden om de aanwezigen voldoende tijd geven om veilig een uitgang van het subbrandcompartiment te bereiken.
Nieuwbouw en bestaande bouw
De norm kan toegepast worden voor nieuwbouwsituaties en bestaande bouwsituaties. De norm is niet geschikt voor brandcompartimenten waarin wordt overnacht (zoals woon-, zorg-, en logiesfuncties), en evenmin voor brandcompartimenten die uitsluitend zijn bestemd voor verblijf van niet-zelfredzame personen. Hiermee is de norm beperkt toepasbaar. Voorafgaand aan het toepassen dient dit te worden gecontroleerd.
Blijvende gebruiksbeperking
Door het toepassen van de NEN 6060 koppelt de aanvrager een gebruiksbeperking aan het NEN 6060-compartiment. De uitgangspunten zoals in de berekening zijn opgenomen mogen niet overschreden worden. Deze blijvende gebruiksbeperking kan hiermee andere toepassingen in de weg staan.
Wanneer er bijvoorbeeld sprake is van een hogere vuurbelasting dan waarop het gebouw is ontworpen, zullen aangebrachte voorzieningen bij een brand mogelijk te kortschieten, waardoor een onbeheersbare brand kan ontstaan. Het bevoegd gezag kan hierop handhaven en dwangmiddelen aanwenden om de overtreding weg te (laten) nemen. De eigenaar dient, mogelijk tezamen met de gebruiker, ervoor te zorgen dat de uitgangspunten vanuit de berekening in stand worden gehouden. Hiervoor draagt de eigenaar de primaire verantwoordelijkheid.
Toezichtarrangement
De gebruiker/eigenaar van het bouwwerk is ook verplicht om toezicht te laten houden op de beperkingen zoals beschreven in de NEN 6060-rapportage. De frequentie van het toezicht moet worden afgestemd met het bevoegd gezag. Dit toezicht moet worden uitgevoerd door een onafhankelijke en deskundige instelling en komt niet in plaats van het overheidstoezicht.
Leer meer over het toepassen NEN 6060
Wellicht biedt de NEN 6060 voor u de uitkomst, indien uit te maken heeft met (te) grote brandcompartimenten en/of lange loopafstanden in subbrandcompartimenten. Om de NEN 6060 te begrijpen en te kunnen toepassen, biedt onze zusterorganisatie Obex Opleidingen de opleiding NEN 6060 Toepassen (grote brandcompartimenten) aan. De opleiding geeft een volledig en integraal beeld van de NEN 6060 en leert u te werken met de norm, zodat u zelfstandig een NEN 6060 berekening kunt uitvoeren en een hierbij horende rapportage kunt opstellen.
